Alış Veriş Kitabı

Kayseri ve Darende'de yüzlerce âlim yetiştiren; 1694 tarihinde Darende'de vefat eden Darendeli meşhur müderris Hamza Efendi'nin; alanıyla ilgili yazılan birçok esere kaynaklık etmiş meşhur eseri Risale-i Bey ü Şira¸ Vedat Ali Tok tarafından açıklamaları ile birlikte yeni yazıya çevrilerek Alış Veriş Kitabı adıyla yayınlandı. Kitap Nasihat Yayınları tarafından neşredildi. (Alış Veriş Kitabı¸ Nasihat Yayınları¸ 184 s. Ankara¸ 2008.) Kitabın takdimi Es-Seyyid Osman Hulûsi Efendi Vakfı Mütevelli Heyet Başkanı H. Hamidettin Ateş Efendi tarafından kaleme alınmış. Ayrıca Darende Müftüsü Dr. Nurdoğan Türk Bey'in "Günümüz Ticaretine İslâmî Bakış" adlı bir makalesi kitabın giriş bölümünde yer almış. Kitabı yayına hazırlayan dergimiz yazarlarından Vedat Ali Tok¸ eserin günümüz okuyucusu tarafından anlaşılabilmesi için çeşitli bölüm başlıkları ile sınırlandırmaya çalışmış. Eserde yer alan bazı konular şöyle: Ticaretle ilgili ilmihali bilmeden alış-veriş yapmak¸ yolculukla ilgili bilinmesi gerekenler¸ sefere (yola) ne zaman çıkmalı¸ yola çıkarken hangi duaları okumalı¸ yolculukta namaz yol arkadaşlığı¸ hayvan hakları¸ yolculuktan dönüş¸ yoldan gelenin eline bakılır¸ ilim¸ çarşı-pazar âdâbı¸ alış verişte haksızlıktan ve kötülüklerden sakınmak¸ geçersiz alım-satım¸ ribâdan yani faizden sakınmak¸ ribâ dünya ve âhiret için felâkettir¸ ribânın kısımları¸ alış verişte yemin? Darendeli âlim Hamza Efendi eserinde ele aldığı hususların okuyucular tarafından iyi anlaşılabilmesi için zaman zaman kıssalara¸ hikâyelere başvurmuştur. Bunlar¸ eseri tekdüzelikten kurtardığı gibi birtakım önemli hususların okuyucunun hâfızasında yer etmesine de yardımcı olmuştur. Biz de Darendeli büyük âlim Hamza Efendi'nin günümüz Türkçesine çevrilen bu değerli eserinin¸ özellikle ahilik kültürü açısından inceleme yapacaklarla alış veriş başta olmak üzere birçok dînî ve ahlâkî hususları öğrenmek isteyenlerin ilgisini çekeceğini zannediyoruz.