Dış Ticaret İşlemleri ve Muhasebesi

Ekonomik sistemin yeni nitelikler kazandığı günümüzde, uluslararası ticarette değişimler göstermektedir. Hemen her alanda olduğu gibi, dış ticaret alanında da dünyada hızlı bir küreselleşme süreci yaşanmaktadır. Bunun sonucu olarak tüm dünya tek pazar haline gelmiş, bütün ülkeler bu pazardan daha fazla pay alabilmek için kıyasıya rekabet içine girmişlerdir. Artan rekabet ortamında, ülkemizin değişen dünya şartlarına uyum sağlaması yönündeki çabalarına rağmen ekonomik verilerimiz, dış ticaretteki durumunun, beklentilerin gerisinde kaldığını göstermektedir. Dış ticaretimizdeki problemler, cari açığın hala kapanmadığını ve bunun sonucu olarak ülkemizin, doğabilecek yeni bir ekonomik krize karşı yüksek düzeyde riskle karşı karşıya kaldığının sinyallerini vermektedir. Ekonomik krizle baş edebilmenin önemli faktörlerinden biri olan dış ticaret; uluslararası diğer işletmelerle rekabet edebilmek ve uluslararası pazardan pay alabilmek için, stratejik bir amaç olarak değerlendirilmelidir.

Ancak bu amaç, uluslararasılaşan işletmelere başta kaynak ve sermaye değişim problemleri olmak üzere yeni finansal sorunlar yaratmaktadır. Yanısıra küreselleşme sürecine bağlı olarak, uluslararası ticaretin gelişmesi, ulusal düzeyde olduğu kadar uluslararası anlamda da ortak bir finansal değerleme sorununu ortaya çıkartmıştır. Bu soruna bağlı olarak mevcut değişim, her ülkedeki farklı bir muhasebe dilinin yerine, ortak bir muhasebe dilinin uygulanması sorunsalını da beraberinde getirmiştir. Bu sorunsalı Uluslararası Finansal Raporlama (UFRS) ve Türkiye Finansal Raporlama Standartları (TFRS) gibi düzenlemeler, ulusal ve uluslararası arenada çözmeye çalışmaktadır. Mevcut standartlar, işletmeler arasındaki finansal uyum ve değerleme sorunlarını çözmenin yanında, sektörler arasında da standartlaşmayı sağlayarak mali verilerin kalitesini ve güvenirliliğini arttırmada önemli rol oynamaktadırlar.

Bu bağlamda kitabımız, Tek Düzen Hesap Planı çerçevesinde, dış ticaret olaylarına ait işlemlerin nasıl muhasebeleştirileceğine yönelik çözümler sunmaktadır. Toplam sekiz bölümden meydana gelen kitabımızın birinci bölümünde dış ticaret kavramı ve ithalat-ihracat işlemleri kısaca açıklanmış, ikinci bölümde hesap planı ile ilişkilendirilmek suretiyle üçüncü, dördüncü ve beşinci bölümlerde ithalat ve ihracat işlemlerindeki muhasebe uygulamaları anlatılmıştır. İzleyen bölümlerin ise, dış ticaret işlemlerine ait özelgeler çerçevesinde sunumu yapılmıştır.

Bu eserimizin ilk baskısının kimi noksanlık ve hatalardan münezzeh olması pek tabiidir ki mümkün olmamakla beraber, alandaki gereksiz tüm detaylardan da kaçınılmıştır. İçeriğinin oluşturulmasında bir yılı aşkın süre boyunca birçok muhasebe ve gümrük meslek mensupları ve alanda ilgili akademisyenler ile çeşitli platformlarda görüşülmüş, elde edilen veriler doğrultusunda sürekli olarak tahsis edilerek kaleme alınmıştır. Eserimiz, değerli meslek mensubu ve okuyucularımızdan gelecek görüş ve öneriler doğrultusunda sonraki baskılarda güncellenerek geliştirilecektir. (Giriş ve Önsöz'den)