İlim Üzerine

Ona benzer hiçbir şey yoktur, işiten ve gören de odur.) (Şûra : 4211) Kavl-i Kerimidir. Yaratan, yaratmayana benzer mi ?). Şöyle ki, her kesin fıtratında meknuzdur ki Halik ; hiçbir şey halk etmiyenin evsafı haricinde sıfatları cami bulunmak iktiza eder. Yoksa halk edenin, halik olmaması lâzım-gelir. Bu esasa (mahlûk, halik değildir) kazıyyesi de ilâve olununca artık mahlûktaki sıfatların, ya haliktan tamamiyle mün-tefi olması, yahut ta bunların halikta ; mahlûkta bulunduğu vecihten başka bir vecih ve suretle bulunması iycabeder. "Başka bir veçhile" dedik ; çünkü haliktaki sıfatların içinde öyle sıfatlar vardır ki, biz onların vücudunu eşref-i mahlûkatta -kİ insandan ibarettir- bulunan sıfatlarla istidlal etmiş bulunuyoruz: Hakk-ı Baride ilim, hayat, kudret, irade ve diğer bu kabil sıfatların isbatı gibi. Peygamber (Aleyh-is-selâm) ın -Allah, muhakkak Âdemi kendi suretine göre yaratmıştır) sözünden çıkan mâna da budur