Nevhatü'l-Uşşak

Dâ?î Mehmed Efendi tarafından 1649 yılında yazılan Nevhatü'l-Uşşâk Türk edebiyatı tarihinde kaleme alınmış sergüzeştnâmeler arasında seçkin bir yere sahiptir. Mesnevi nazım şekliyle yazılmış metnin içinde âşıkâne şiirler ve sevgilinin ölümü üzerine yazılmış mersiyeler de yer almaktadır. Konusunu gerçek hayattan alan bu eser, Dâ?î Mehmed Efendi'nin 1645-1648 yılları arasında başından geçen sıra dışı bir aşk hikâyesini anlatmaktadır. Mecâzî aşktan İlâhî aşka giden yolda Dâ?î Mehmed Efendi, yaşadıklarını en ince ayrıntısına kadar anlatmaktan çekinmemiş; sergüzeştini samimi bir edâ ve sade bir dille ifade etmiştir. Yazıldığı devirde ve sonraki asırlarda sevilerek okunan bu mesnevi, tam bir kompozisyon bütünlüğüne sahip ve anlatım teknikleri açısından da oldukça zengin bir eserdir. Nevhatü'l-Uşşâk sadece bir aşk hikâyesi olmayıp aynı zamanda hikmet ve öğütler ihtiva eden bir nasihatnâmedir.
Elinizde bulunan bu kitapta, Dâ?î Mehmed Efendi'nin hayatı ve eserleri hakkında ayrıntılı bilgi verildikten sonra Nevhatü'l-Uşşâk adlı mesnevisi incelenmiştir. Bunun akabinde müellif hattından çoğaltıldığı kesin olarak ifade edilen iki nüshanın mukayesesiyle kurulmuş tenkitli metne yer verilmiştir.