Sözleşmeden Doğan Üst Hakkı Bedeli ve Bedel Borcuna Aykırılığın Sonuçları

Çalışmada üst hakkının kurulması karşılığında üst hakkı sözleşmesinde öngörülen bedel borcu ve bu borca aykırılığın sonuçları incelenmiştir. Bu çerçevede üst hakkı bedelinin hukuki niteliği, üst hakkı sözleşmesinin hükümleri değerlendirilmiştir. Yine bu kapsamda üst hakkı ilişkisi, bu ilişkinin tarafları ve bu ilişkide yer alan unsurlara da değinilmesi gerekmiştir. Zira üst hakkının veya yüklü taşınmaz malikinin değişmesi durumunda bu unsurların niteliğinin tespiti olası uyuşmazlıkların çözümü için zorunluluk taşımaktadır. Üst hakkı sözleşmesi, üst hakkı bedelinin uyarlanması, bedel borcunda temerrüt, imkansızlık ve diğer borca aykırılıkların gerçekleşmesi ile MK m. 831 hükmünde düzenlenen üst hakkının süresinden devrini isteme hakkı eserde yer verilen temel konular arasındadır.(ARKA KAPAKTAN)

İÇİNDEKİLER

GİRİŞ
Birinci Bölüm
Üst Hakkı ve Üst Hakkı İlişkisi
I. ÜST HAKKI
A. Ayni Hak Olarak Üst Hakkı
1. Tanımı
2. Tarihi Kökeni
a. Türk Kanunu Medenisinden Önceki Dönem İtibarıyla
b. Roma Hukukunda Üst Hakkı
3. Hükümleri
4. İşlevi
5. Türleri
a. Kişiye Bağlı Üst Hakkı
b. Eşyaya Bağlı Üst Hakkı
II. ÜST HAKKI İLİŞKİSİ
A. Ayni Unsur
B. Eşyaya Bağlı Olmayan Unsurlar
C. Eşyaya Bağlı Unsurlar
1. Tarafların Anlaşmasına Dayanmayan Eşyaya Bağlı Unsurlar
2. Tarafların Anlaşmasına Dayanan Bağlı Unsurlar
III. ÜST HAKKI SÖZLEŞMESİ
A. Tanımı
B. Tarafları
1. Üst Hakkı Kurma Borçlusu
2. Üst Hakkı Sahibi
C. Şekli
D. Hukuki Niteliği
1. Borçlandırıcı Bir İşlem Olması
2. İsimsiz Bir Sözleşme Olması
3. Sürekli Borç İlişkilerine Özgü Hükümlere Tabi Olması
4. Ayni Hükümleri

İkinci Bölüm
Üst Hakkı Bedeli
I. ÜST HAKKI BEDELİNİN HUKUKİ NİTELİĞİ
A. Genel Olarak
B. İsviçre Hukukundaki Durum
C. Türk Hukukundaki Görüşler
D. Görüşümüz
II. EDİM OLARAK ÜST HAKKI BEDELİ
A. Belirlenmesi
1. Genel Olarak
2. Üst Hakkı Bedelinin Belirlenmesine İlişkin Hesaplama Yöntemleri
3. Tek Yanlı Belirleme Yetkisi Verilmesi
a. Yetkinin Niteliği
b. Yetkinin Sınırları
B. Uyarlanması
1. Genel Olarak
2. Türk Özel Hukukunda Uyarlamanın Dayanağı
3. Üst Hakkı Sözleşmesinin Uyarlanması
a. Genel Olarak
b. Medeni Kanun m. 785 hükmünün Uyarlama Karşısındaki Yeri
c. Koşulları
d. Sonuçları

Üçüncü Bölüm
Üst Hakkı Bedeli Borcuna Aykırılık
I. ÜST HAKKINI SÜRESİNDEN ÖNCE DEVİR HAKKI
A. Düzenlemenin Amacı ve Genel Borca Aykırılık Hükümleriyle İlişkisi
B. Kapsamı
1. Taraflar Bakımından
2. Bedel Borcunun Hüküm Kapsamına Dahil Olması Bakımından
3. Üst Hakkı Türleri Bakımından
C. Koşulları
1. Üst Hakkı Sözleşmesinden Doğan Borçların veya Üst Hakkının Ayni İçeriğinin Ağır Şekilde İhlal Edilmiş Olması
a. Genel Olarak
b. Haklı Nedenle Fesih Kurumundan Yararlanma Olanağı
c. Haklı Neden Kavramı
d. Üst Hakkı Sahibinin Kusurlu Olmasına Gerek Olmaması
e. Şekli Hususlar
2. Uygun Bir Bedelin Yüklü Taşınmaz Maliki Tarafından Üst Hakkı Sahibine Ödenmesi veya Bedel için Güvence Verilmesi
a. Tasarruf İşlemi Bakımından Öngörülmesi
b. Bedelin Niteliği ve Hesaplanması
D. Süresinden Önce Devir Hakkının Kullanılması ve Sonuçları
1. Hakkın Niteliği
2. Hakkın Kullanılma Süresi
a. Devir Hakkı Bakımından
b. Devir İlişkisi Bakımından
3. Süresinden Önce Devir Hakkının Kullanılmasının Sonuçları
4. Devir Borcuna Aykırılık
a. Üst Hakkı Sahibinin Devre Rıza Göstermemesi
b. Diğer İhlal Şekilleri
E. Üst Hakkının Devrinin Gerçekleşmesi
F. Olumlu Zararın Tazmini Talebinin Saklı Bulunması
II. ÜST HAKKI BEDELİNİN İFASINDA BORÇLUNUN TEMERRÜDÜ
A. Aynen İfa ve Kusurlu Temerrütten Doğan Olumlu Zararın Tazmini İstemi
B. Sinallagma İlişkisi Kapsamında Bir Borç Olarak Üst Hakkı Bedelinde Temerrütte Alacaklıya Tanınan Seçimlik Haklar
1. Bedel Borcunun Aynen İfasından Vazgeçilmesi Suretiyle Uğranılan Olumlu Zararın Tazmini Seçimlik Hakkı
2. Üst Hakkı Sözleşmesinin Sona Erdirilmesi Seçimlik Hakkı
a. Süresinden Önce Devir Hakkı Kapsamına Giren Haller
b. Süresinden Önce Devir Hakkı Kapsamına Girmeyen Haller
III. ÜST HAKKI BEDELİNİN BORÇLUNUN SORUMLU OLDUĞU NEDENLE İMKANSIZLAŞMASI
IV. ÜST HAKKI BEDELİNİN KÖTÜ İFASI
A. Genel Olarak
B. Üst Hakkı Bedelinin Ayıplı Olarak İfa Edilmesi veya Zaptın Gerçekleşmesi
1. Üst Hakkı Bedelinin Bir Malvarlığı Unsurunun Devredilmesine İlişkin Olması
a. Zapt Bakımından
b. Ayıp Bakımından
2. Üst Hakkı Bedeli Olarak Bir Hakkın Kullanımın Bırakılması
a. Zapt Bakımından
b. Ayıp Bakımından
3. Üst Hakkı Bedeli Olarak Bir Eser Yapımının Taahhüt Edilmesi
C. Üst Hakkı Bedeli Olarak Bir İşin Görülmesinin Taahhüt Edilmesi
SONUÇ

KAYNAKÇA