Varoluş ve Ötesi

‘'Dünya tarihinde iki önemli kitap yazıldı; biri aslanların ve kaplanların evcilleştirildiği dönemde (Fusûsu'l-Hikem), diğeri ise tüm hayvanların evcilleştirileceği dönemde (Varoluş ve Ötesi).'' (Kitap Bitimi Düş) "Suret boşluktan başka bir şey değildir, Boşluk da suretten başka bir şey değildir. Suret olan ne varsa boşluktur, boşluk olan ne varsa o da surettir. Insan varoluşunun diğer dört yönü olan Duyumlar, algılar, irade ve bilinç de aynı şekilde Boşluktan başka bir şey değildir.'' (Bodhisattva Avalokitesvara) 'Kendin ve algılayıp ‘ben bu değilim' dediğin her şey, bir hayaldir. Bütün varlık hayal içinde hayaldir.'' ‘'Oluştaki her şey, mutlak birliği gösterirken hayaldeki her şey çokluğu gösterir.'' ‘'Allah diye isimlendirilen şey, zatı itibarıyla mutlak bir, sıfatları bakımından bütündür. Her varlığın Allah'tan payı kendi özel rabbidir.'' ‘'Mutlak birlik bölünme kabul etmez. Bundan dolayı Hakkın mutlak birliği, bil kuvve bütünün toplamıdır.'' (Ibn'ül Arabî) ‘'Nedir bu ölçüler, izahlar, hesaplar ve sayılar? Nedir eşyadaki bu münafat ve lüzumat, bu kıyaslar ve misaller. Nedir bu terkipler ve tahliller, bu ruhlar ve cesetler. Çekemez sıkletini yüksek idrakimiz tüm bunları anlamada. Yorgun düşen akıl aciz kalır kalkış için her çabada.'' (Melayê Cizîrî)